Betreft: Gevraagd advies concept verordening en nadere regels Jeugdhulp 2022
Uitgebracht door de Adviesraad Sociaal Domein Leiden d.d. 23 september 2021
Op 27 juli jl. ontving de Adviesraad de concept verordening voor advies. We zijn positief over de uitbreiding en verbeteringen in de verordening ten aanzien van de onderdelen toezicht kwaliteit en rechtmatigheid. Ook zijn we verheugd over de manier waarop de aanbevelingen van de adviesraden bij de aanscherping het pgb-beleid naar aanleiding van de bijeenkomst met adviesraden in de regio op 6 mei jl. zijn opgepakt.
Hieronder gaan wij in op enkele punten die de verordening betreffen en is een aantal aanbevelingen geformuleerd.
Goedkoopst adequaat (artikel 14a)
In eerdere adviezen hebben we reeds aangegeven dat we niet content zijn met deze veelgebruikte formulering in verordeningen Wmo en Jeugd. Het wekt de schijn dat het college in eerste plaats uit is op voorzieningen die het goedkoopst zijn en strookt daarmee ons inziens niet met ons cliëntenperspectiefuitgangspunt, namelijk dat de passendheid en keuzevrijheid van de voorziening voorop dient te staan. Evident is dat alvorens tot een oplossing te komen een onafhankelijk onderzoek plaatsvindt en advies geformuleerd wordt. Daarnaast kan het zijn dat een duurdere voorziening langer meegaat en daardoor in feite op langere termijn goedkoper is.
Advies: neem in de verordening en/of toelichting op wat de bedoeling is van het gebruik van deze formulering.
Bovenregionale specialistische jeugdhulp
In het regionale inkoopplan Jeugdhulp van april 2020 is duidelijk beschreven hoe de jeugdhulp opgedeeld wordt in segmenten. Voor de inkoop en uitvoering van segment 7 (veiligheid) worden bovenregionaal afspraken gemaakt. Ook wordt in dat document beschreven waar de ontwikkelopgaven liggen voor de inkoop en hoe hier invulling aan te geven.
Met name voor de gewenste beweging naar voren zoals geschetst in de toelichting op de conceptverordening en de samenhang met andere beleidsterreinen voor het segment veiligheid is het noodzakelijk dat de lokale betreffende verschillende partijen samenwerken op het gebied van signalering, preventie en opvolging teneinde goed aan te kunnen sluiten op de bovenregionale structuur. In de verordening en de toelichting wordt de verbinding met de ambities uit het programmaplan gemist. Een onderwerp als bijvoorbeeld loverboyproblematiek wordt wel als aandachtspunt benoemd in o.a. het uitvoeringsplan huiselijk geweld HM 2021-2024 en het plan van aanpak gezonde kansrijke start, maar voor zover we op kunnen maken uit de documenten verordening jeugdhulp 2022, niet verbonden aan de maatschappelijke opgave.
Advies: Maak in de verordening en/of toelichting duidelijk dat het college het belang van een goede invulling van bovenregionale gespecialiseerde jeugdhulp (op het terrein van veiligheid) onderschrijft en dat voor de uitvoering de lokale ambitie, de beweging naar voren, het essentieel is dat de betreffende samenhangende beleidsterreinen hierin samen optrekken en afstemmen.
POHJ
Ook hier weer naar aanleiding van de gewenste beweging naar voren (artikel 15, toelichting) en de constatering dat normalisering nog minimaal in gang is gezet. We hebben kennis genomen van het rapport pilots POHJ Holland Rijnland door Rebel. We adviseren het college ten aanzien van de gewenst uitrol van de POHJ in Leiden realistische verwachtingen te hebben en doelen te stellen en dit in de verordening en/of toelichting duidelijk naar voren te laten komen. In het rapport staat namelijk dat op basis van de monitoring niet geobjectiveerd kan worden of uitgebreide vraagverheldering door de POHJ ook tot meer passende verwijzingen leidt, zgn. matched care. Deze tussenkomst kan zelfs mogelijk tot ‘stepped care’ leiden. Dit is ons inziens een extra ongewenste schakel en ontwikkeling, waardoor het langer dan noodzakelijk duurt voordat een cliënt passende hulp krijgt. En het is een tegenovergestelde ontwikkeling van de ambitie ‘first time right’. In het rapport wordt ook vermeld dat een zekere minimumcapaciteit gewenst is om als POHJ slagkracht te kunnen hebben. Het feit dat in Leiden slechts 5% van de huisartspraktijken met de pilot meedoet in vergelijking met andere aangrenzende gemeenten waar de deelname groter is, roept vragen op ten aanzien van de bereidheid en motivatie om daadwerkelijk van de POHJ werk te maken.
Advies: Maak bij artikel 15 duidelijk dat een POHJ altijd onderdeel is van een samenhangend interventieaanbod en geen doel op zich is.
Overgang 18-/18+
In de concepttoelichting van de verordening wordt bij de maatschappelijke resultaten onder punt 7 geschreven dat jeugdigen en hun gezinnen indien nodig ook na hun 18e verjaardag passende hulp en ondersteuning ontvangen. Wij adviseren hierop een aanvulling te formuleren waaruit duidelijk wordt dat de gemeente een warme overdracht waarborgt indien van toepassing. Tevens adviseren we in de nadere regels artikel 2.8, lid 3 waarin het beroep op verlengde jeugdhulp wordt beschreven, ter verduidelijking ook de procedure betreft het opstellen van een perspectiefplan met de cliënt door de zorgaanbieder ten minste een half jaar voor het bereiken van het 18e levensjaar op te nemen.
Maatschappelijke opgave/maatschappelijke resultaten: hulp dichtbij
We adviseren bij de maatschappelijke resultaten het onderdeel vindbaarheid van de hulp op te nemen en prioriteit te geven. Uit verschillende rapportages blijkt meermaals dat de bekendheid met en vindbaarheid van de jeugdhulp een probleem is.
Adviesraad Sociaal Domein Leiden
23 september 2021
Gevraagd advies concept verordening en nadere regels jeugdhulp 2022