Betreft: Gevraagd advies inzake ‘Samen sterk voor de toekomst van Jeugd(hulp)’, Programmaplan zorgaanbod vanaf 2021 conceptversie d.d. 13 november 2019
Uitgebracht d.d. 29 november 2019 door de Adviesraad Sociaal Domein Leiden
Voorwoord
De Adviesraad ontving dit conceptstuk ter advisering van het ambtelijke projectteam. Omdat we nog veel vragen hadden over dit programmaplan, heeft een toelichtend gesprek met de betreffende ambtenaar plaatsgevonden. We hebben dit gesprek als prettig ervaren en deze werkwijze komt de advisering ten goede.
In de adviesaanvraag werd aangegeven in ieder geval in te gaan op de onderwerpen volledigheid van de ontwikkelopgaven, samenwerking met de gemeenten, haar rol daarin en wat de Adviesraad hierin zou kunnen betekenen.
Hieronder treft u ons advies aan. Het is opgebouwd uit een algemeen deel, specifieke aandachtspunten bij het programmaplan en een aantal slotopmerkingen die ingaan op de onderwerpen aangegeven bij de adviesaanvraag.
Algemeen
Het stuk dient als kader voor de inkoop van de gespecialiseerde jeugdhulp.
We adviseren het College de kaders zodanig te herformuleren dat helder wordt hoe bij de inkoop de gewenste verschuiving naar preventief en integraal werken, afschalen, kortere doorlooptijden e.a. vorm gegeven gaat worden in keuzes bij inkoop. Wij begrijpen dat in het programmaplan zelf nog geen keuzes kunnen worden gemaakt. Maar aangeven waaraan gedacht kan worden is wel mogelijk. Bijvoorbeeld bij preventief werken: zal het gaan om keuzes meer ambulant inkopen? Gaan preventieve activiteiten voorrang krijgen? Wat betreft de maatschappelijke resultaten adviseren we de inkoop en sturing te baseren op resultaten die binnen het bereik liggen van de aanbieders.
Ten aanzien van de opdeling van jeugdhulpverlening in segmenten adviseren we hierin prioriteit te geven aan de doelen aan de onderkant van de pyramide, waar de toeloop nu onevenredig is, blijkens onderzoek. Waar dagbehandeling met verblijf hier klein is voorlopig alleen beperken tot sturen op kwalitatieve punten als betekenisvolle verbinding met thuis.
Aandachtspunten bij het programmaplan
Keuzevrijheid en inkoopvoorwaarden
We zijn positief over het aanbrengen van samenhang tussen de vrijgevestigde en de overige aanbieders om zo meer samenwerking te stimuleren teneinde een adequaat antwoord te kunnen geven op de diversiteit van hulpvragen. De Adviesraad wil graag meedenken over het formuleren van kwaliteitseisen bij de inkoop waardoor de keuzevrijheid van de cliënt gewaarborgd blijft, maar ook het aantal aanbieders overzichtelijk blijft.
Regiefunctie bij de toegang en integrale hulpverlening
We adviseren degene die deze regiefunctie krijgt toebedeeld voldoende toe te rusten om zodat daadwerkelijk integraal kan worden gewerkt. Vanuit cliëntperspectief adviseren wij een duidelijke aansprekende titel te geven aan deze functie die ook geen verwarring oproept met al andere bestaande functies binnen het werken met 1 gezin 1 plan. De Adviesraad denkt over de invulling van deze functie graag mee.
Betrekken van jeugdigen en hun ouders/verzorgers
We zijn positief over het instellen van een doorlopende mogelijkheid voor cliënten om hun ervaringen met jeugdhulp en geleverde maatwerk te kunnen delen. We blijven graag op de hoogte van de resultaten van de pilot die reeds loopt en adviseren bij de inkoopvoorwaarden op te nemen dat aanbieders hun cliënten actief wijzen op deze mogelijkheid. Daarbij is het van belang dat cliënten vroegtijdig betrokken worden bij de totstandkoming van dergelijke cliëntervaringsonderzoeken. Voor een kwalitatieve goede monitoring is het uiteraard van belang deze ervaringen onderdeel te laten zijn van de beleidscyclus.
Pilots onderwijs-zorg
In Holland Rijnland zijn enkele pilots succesvolle afgerond om de aansluiting van onderwijs en zorg te verbeteren in de jeugdhulp. We adviseren de succesfactoren in te zetten bij de inkoop en het faciliteren van innovatie van de jeugdhulp.
Tot slot
Ten aanzien van de vooraf gestelde vragen: Er worden geen ontwikkelopgaven gemist. Het college adviseren we de keuzes die gemaakt moeten worden te vertalen en concretiseren in deze ontwikkelopgaven, zoals hierboven beschreven. Ten aanzien van het onderwerp samenwerking met gemeenten adviseren we te sturen op samenhang en afstemming en het stroomlijnen van de regelgeving, wederom het maken van keuzes en het formuleren van reële indicatoren hierbij.
Als Adviesraad blijven we graag betrokken bij de verdere uitwerking van het inkoopplan en zijn benieuwd naar de afstemming met de terreinen Wmo en maatschappelijke opvang.
Adviesraad Sociaal Domein Leiden
29 november 2019
Publicatie PDF: Programmaplan jeugdhulp
Reactie PDF: Reactienota_Adviesraden_Sociaal_Domein concept programmaplan aanbod Jeugdhulp