De afgelopen jaren steeg de eenzaamheid onder thuiswonende ouderen en in 2020 zagen we zelfs een sterke stijging. Door de coronapandemie is de maatschappelijke participatie van ouderen, waaronder sporten en bewegen, afgenomen. Vooral ouderen die eenzaam zijn bewegen minder. De ervaring van sociale cohesie in de buurt van ouderen is tijdens de coronapandemie stabiel gebleven. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel in opdracht van het ministerie van VWS. De onderzoeksresultaten worden volgende week in de Tweede Kamer besproken, in het kader van het programma ‘Eén tegen eenzaamheid’.
Eenzaamheid is een aanhoudend fenomeen onder zelfstandig wonende ouderen (75 jaar en ouder). Sinds 2019 onderzoekt het Nivel ontwikkelingen in eenzaamheid, maatschappelijke participatie en sociale cohesie in het kader van de monitoring van het programma Eén tegen eenzaamheid. In het onderzoek worden ouderen met een lichamelijke beperking vergeleken met ouderen in de algemene bevolking.
Coronamaatregelen raken alle ouderen en ouderen met een beperking in het bijzonder
De coronamaatregelen hebben veel invloed op het dagelijks leven. Het percentage ouderen dat zich eenzaam voelt is sterk toegenomen, tot 69% onder ouderen met een lichamelijke beperking en 62% onder ouderen in de algemene bevolking. Ouderen met een lichamelijke beperking rapporteren doorgaans meer eenzaamheid dan ouderen in de algemene bevolking. De verwachting is dan ook dat zij meer tijd nodig hebben om te herstellen van de gevolgen van de coronapandemie dan ouderen in de algemene bevolking.
Negatieve invloed corona op beweging van ouderen
Ongeveer een derde van de ouderen met een lichamelijke beperking is in 2020 minder gaan sporten en bewegen. Dit geldt voor bijna een kwart van de ouderen in de algemene bevolking. Als ouderen aangeven eenzaam te zijn, zijn zij vaak ook minder gaan bewegen. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Vanwege de coronamaatregelen werden sportactiviteiten afgelast, waardoor ouderen minder in contact kwamen met andere mensen. Daarnaast ondernemen eenzame mensen ook minder activiteiten dan mensen die niet eenzaam zijn. Voor zowel hun fysieke welzijn als het tegengaan van eenzaamheid is het belangrijk om de participatie van ouderen te blijven volgen. Het programma Eén tegen eenzaamheid faciliteert lokale initiatieven voor ouderen om samen te bewegen. Deze kunnen helpen om ouderen meer te laten bewegen en om hun sociale contacten te verruimen.
Over het onderzoek
Het Nivel doet al meer dan 20 jaar onderzoek naar de leefsituatie van zelfstandig wonende ouderen, waarbij we onder meer de ontwikkelingen op het gebied van eenzaamheid en maatschappelijke participatie volgen. Het huidige onderzoek is gericht op zelfstandig wonende ouderen van 75 jaar en ouder gedurende de periode 2015 tot en met 2020. De gegevens zijn verzameld via twee panels van het Nivel: het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapte mensen en het Consumentenpanel Gezondheidszorg. Dit is het laatste rapport in een serie van drie over de monitoring van het programma Eén tegen eenzaamheid door het Nivel.
Hier de link naar de webiste van Nivel met het artikel.