Ongeveer 6.400 huishoudens hebben onbedoeld een lager besteedbaar inkomen dan een vergelijkbaar huishouden met een volledige bijstandsuitkering. Een samenloop van fiscaliteit, sociale zekerheid en toeslagen pakt voor een groep inwoners nadelig uit, waardoor zij toeslagen mislopen. Als gevolg hiervan hebben zij een lager besteedbaar inkomen dan een vergelijkbaar huishouden met een volledige bijstandsuitkering en ligt dit inkomen onder het bestaansminimum (de op de leefsituatie van toepassing zijnde bijstandsnorm plus maximale toeslagen). Het kabinet heeft op 18 december 2023 de Tweede Kamer geïnformeerd over de voortgang van de aanpak om dit op te lossen. Lees hier de Kamerbrief.
Het ministerie van SZW werkt aan een tijdelijke regeling waarbij gemeenten in de periode 2024-2027 jaarlijks een vast bedrag uitkeren aan de betreffende huishoudens. Het kabinet heeft hiervoor middelen vrijgemaakt. Een structurele oplossing via belastingwetgeving is voorzien in 2028. Deze wordt de komende maanden uitgewerkt en een wetsvoorstel hiertoe wordt in september ingediend bij de Tweede Kamer. In afwachting van de tijdelijke regeling, kunnen gemeenten huishoudens maandelijks compenseren via de individuele bijzondere bijstand. Gemeenten ontvangen later in 2024 hiervoor middelen. Het ministerie van SZW heeft gemeenten in maart 2023 een handelingsperspectief gegeven.
Proactieve benaderingOp 6 juli 2023 heeft de Tweede Kamer de motie Warmerdam c.s. aangenomen. Deze motie roept het kabinet op zich samen met gemeenten en sociaal raadslieden maximaal in te zetten om huishoudens proactief te benaderen. De betreffende huishoudens worden per brief geattendeerd op hun mogelijke recht op individuele bijzondere bijstand. Gemeenten kunnen huishoudens aanschrijven die zij in beeld hebben vanuit hun eigen backofficesystemen. Aanschrijven en daarbij wijzen op een mogelijk recht op individuele bijzondere bijstand past binnen de kaders van de Participatiewet. Huishoudens automatisch en zonder aanvraag bijzondere bijstand verlenen past hier niet binnen. De minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioen roept gemeenten op om reeds bij hen bekende alleenverdienershuishoudens proactief aan te schrijven, zoals is omschreven in de handreiking. |